Page 11 - Odkryć fizykę 2 - fizyka, podręcznik, zakres podstawowy
P. 11
Ładunki elektryczne
To najważniejsze
y Istnieją dwa rodzaje ładunków elektrycznych: ładunki dodatnie i ujemne. Jeśli dwa
ciała mają ładunki o tym samym znaku – odpychają się, a jeśli znaki ładunków są
przeciwne – przyciągają się.
y Atom składa się z jądra, w którym są protony i neutrony, oraz z elektronów
otaczających jądro.
y Elektrony mają ładunek ujemny, a protony dodatni i równy co do wartości bezwzględnej
ładunkowi elektronu. Dlatego cały atom, w którym jest tyle samo protonów co
elektronów, jest obojętny elektrycznie (ma całkowity ładunek równy zeru).
Pytania i zadania ROZWIĄZANIA I ODPOWIEDZI ZAPISZ W ZESZYCIE
1. Balonik potarty tkaniną elektryzuje Następnie zostało naelektryzowane
się ujemnie. Określ, jaki znak ma ła dodatnio. Dobierz z ramki właściwe
dunek naelektryzowanego szkła, sko uzupełnienia zdania. Zapisz w zeszy
ro przyciąga ono balonik. cie całe zdanie.
Ciało naelektryzowane dodatnio za
2. Balonik ma ładunek ujemny, a naelek
tryzowana plastikowa rura od odku wiera I/ II/ III protonów i I/ II/ III
rzacza – dodatni. Ustal, czy rura przy elektronów.
ciąga czy odpycha balonik. Czy siła I. trochę więcej niż 10 II. trochę mniej
24
działająca na rurę jest większa, mniej niż 10 III. nadal dokładnie 10 24
24
sza czy taka sama jak siła działająca na
balonik? 4. Dowiedz się i krótko opisz, jak działa
głośnik elektrostatyczny (ang. elec-
24
3. Pewne ciało zawierało dokładnie 10 trostatic loudspeaker). Zapisz, z ja
protonów i tyle samo elektronów. kich źródeł korzystasz.
Doświadczenie domowe
Badanie znaku ładunku
1. Kup tani próbnik napięcia. Ten przy-
rząd wygląda jak śrubokręt, ale gdy
jego końcem dotykamy przewo-
du pod napięciem, znajdująca się
w rączce lampka neonowa świeci.
2. Rozmontuj próbnik i wyjmij z niego
lampkę neonową (patrz zdjęcie).
3. Chwyć lampkę za jedną z metalo-
wych końcówek i przesuń wzdłuż
naelektryzowanego ciała, np. balonika (jak na zdjęciu).
4. Uważnie obserwuj neonówkę. Znajdują się w niej dwa druciki – elektrody. Gaz wewnątrz
lampki świeci tylko wokół tej elektrody, przez którą wpływają elektrony. To znaczy, że:
V jeśli ciało jest naelektryzowane ujemnie, gaz świeci przy elektrodzie podłączonej
do końcówki, którą dotykasz badanego ciała,
V jeśli ciało jest naelektryzowane dodatnio, gaz świeci przy elektrodzie podłączonej
do końcówki, którą trzymasz palcami.
5. Zbadaj w ten sposób znak kilku naelektryzowanych ciał, m.in. kawałka szerokiej taśmy
klejącej oderwanego od rolki oraz samej rolki po oderwaniu tego kawałka.
11